Εξέλιξη Επιλεγµένων Φυσικών Ικανοτήτων σε Παιδιά του ∆ηµοτικού, σε Σχέση µε τη Σχολική Φυσική Αγωγή και τις Εξωσχολικές Αθλητικές ∆ραστηριότητες

Αντώνης Χριστόδουλος,1, 2 Ελένη ∆ούδα,2 Κωνσταντίνος Μπουζιώτας3 & Σάββας Τοκµακίδης2

12ο ∆ηµοτικό Σχολείο Αγίου Στεφάνου, 2ΤΕΦΑΑ Κοµοτηνής, ∆ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης

3∆/νση ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης Ν. Ηµαθίας

Περίληψη

Σκοπός αυτής της εργασίας ήταν να ερευνηθεί κατά πόσο στην παιδική ηλικία οι ικανότητες της φυσικής κατάστασης που αποσκοπεί στη βελτίωση της κινητικής απόδοσης και της υγείας επηρεάζονται από τα επί- πεδα οργανωµένης φυσικής δραστηριότητας εντός και εκτός σχολείου. Επιλεγµένες παράµετροι της φυσικής κατάστασης (ανθρωποµετρικοί δείκτες, αερόβια ικανότητα, ταχύτητα-ευκινησία, εκρηκτική δύναµη κάτω άκρων, ευλυγισία, µυϊκή αντοχή κορµού) αξιολογήθηκαν σε ένα τυχαίο δείγµα 155 µαθητών του ∆ηµοτικού (ηλικίας 8.1±1.3 yr, ύψους 132.8±9.3 cm και βάρους 30.9±8.2 kg) από την Ανατολική Αττική, στη διάρκεια ενός έτους. Τα επίπεδα της φυσικής δραστηριότητας υπολογίστηκαν µε ερωτηµατολόγια. Με βάση τη συµµετοχή τους στο µάθηµα της σχολικής Φυσικής Αγωγής και σε οργανωµένες εξωσχολικές δραστηριότητες, οι δοκιµαζόµενοι χωρίστηκαν στην οµάδα των «αθλουµένων» (n=76) και στην οµάδα «µη αθλουµένων» (n=79), οι οποίοι συµµετείχαν µόνο στο µάθηµα της σχολικής Φυσικής Αγωγής. Με βάση τα αποτελέσµατα και στις δύο οµάδες διαπιστώθηκε σηµαντική βελτίωση σε όλες τις δοκιµασίες (p<.001). Οι «αθλούµενοι» και στις δύο µετρήσεις παρουσίασαν καλύτερη εικόνα στην πλειονότητα των δοκιµασιών φυσικής κατάστασης (p<.001), µε εξαίρεση την ευλυγισία. Οι δύο οµάδες παρουσίασαν µεταξύ τους διαφο ρετική εξέλιξη από

µέτρηση σε µέτρηση στις δοκιµασίες της αερόβιας ικανότητας (p<.001) και της µυϊκής αντοχής (p<.0001).

Επιπλέον, στην οµάδα των «µη αθλουµένων» τα ποσοστά παχυσαρκίας ήταν και στις δύο µετρήσεις σηµα- ντικά υψηλότερα συγκριτικά µε τους «αθλούµενους» (22.7% έναντι 10.5%, p< .03, και 27.8% έναντι 7.9%, p<.001, για την πρώτη και δεύτερη µέτρηση, αντίστοιχα). Συµπεραίνεται ότι: α) αυξηµένα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας επηρεάζουν θετικά την εξέλιξη επιλεγµένων παραµέτρων φυσικής κατάστασης για κινητική απόδοση και υγεία, και β) η Σχολική Φυσική Αγωγή στην Ελλάδα, όπως γίνεται σήµερα, δεν επιφέρει επιθυµητές φυσιολογικές προσαρµογές στις παραµέτρους της φυσικής κατάστασης που σχετίζονται µε την κινητική επιδεξιότητα και την υγεία.

Λέξεις κλειδιά: φυσική κατάσταση που σχετίζεται µε την κινητική απόδοση και την υγεία, Σχολική Φυσική Αγωγή,επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, δέσµη δοκιµασιών Eurofit, παχυσαρκία

Η Άσκηση σαν Μέσο Αντιµετώπισης της Παιδικής και Εφηβικής

Ιδιοπαθούς Σκολίωσης: Πρακτικές Εφαρµογές

Αθηνά Ακριτίδου, Ευρυδίκη Τσούγκου, Σοφία Βεντούρη & Βασιλική Ζήση

ΤΕΦΑΑ, ∆ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης

Περίληψη

Η ιδιοπαθής σκολίωση είναι µία τρισδιάστατη δυσµορφία της σπονδυλικής στήλης, άγνωστης αιτιολογίας, που στα παιδιά σχολικής ηλικίας εµφανίζεται σε ένα αξιοσηµείωτο ποσοστό. Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό φτάνει το 1.7%. Λόγω της προοδευτικής της τάσης, η σκολίωση αν δεν αντιµετωπιστεί έγκαιρα θα τα- λαιπωρεί µε τα δυσάρεστα συµπτώµατα της τα παιδιά και κατά την ενηλικίωση τους. Η σωµατική άσκηση που στοχεύει στη διόρθωση της στάσης του σώµατος µέσα από ασκήσεις µυϊκής ενδυνάµωσης, ευκαµψίας, ισορροπίας και συντονισµού θεωρείται ότι έχει θετικά αποτελέσµατα στην αποκατάσταση αλλά και την ανακοπή της προοδευτικής τάσης αυτής της σκελετικής δυσµορφίας. Παράλληλα, βελτιώνει την αναπνευστική λειτουργία αλλά και τη δυνατότητα για άσκηση, που στα άτοµα µε σκολίωση είναι περιορισµένη. Στην εργα- σία αυτή παρουσιάζεται ένα πρόγραµµα ασκήσεων για παιδιά και εφήβους µε ελαφριά ή και µέτριου βαθµού σκολίωση, οι οποίες µπορεί να εφαρµοστούν και µέσα στα πλαίσια του µαθήµατος της Φυσικής Αγωγής στο σχολείο. Ακόµη, περιγράφονται οι αρχές, οι στόχοι και η ορθολογιστική για τον σχεδιασµό και την εφαρµογή παρόµοιων προγραµµάτων.

Λέξεις κλειδιά: αποκατάσταση, σπονδυλική στήλη, στάση σώµατος

Ανάπτυξη της Γνώσης Μαθητών της ∆΄ Τάξης για τους Αρχαίους Ολυµπιακούς Αγώνες

Μέσω ∆ιαθεµατικών Κινητικών και Θεωρητικών Προσεγγίσεων

Ελευθερία Ζερβού, Βασιλική ∆έρρη & Αριστείδης Πατεράκης

ΤΕΦΑΑ, ∆ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης

Περίληψη

Σκοπός της έρευνας ήταν να συγκριθεί η αποτελεσµατικότητα δύο διαθεµατικών προγραµµάτων (µε κινητική και θεωρητική προσέγγιση) στην ανάπτυξη της γνώσης των παιδιών για τους Αρχαίους Ολυµπιακούς Αγώνες. Συµµετείχαν 35 παιδιά (19 αγόρια και 16 κορίτσια) της τετάρτης τάξης δηµοτικού, τα οποία χωρίστηκαν τυχαία σε δύο οµάδες και συµµετείχαν σε 22 µαθήµατα διάρκειας 45’ το καθένα. Το πρόγραµµα της µίας οµάδας διεξάγονταν στο γυµναστήριο και στον προαύλιο χώρο του σχολείου και η κίνηση αποτελούσε το µέσο παροχής πληροφοριών για το θέµα των Ολυµπιακών αγώνων από τα γνωστικά αντικείµενα της γλώσσας, της µελέτης περιβάλλοντος και της ιστορίας. Το περιεχόµενο της διδασκαλίας για τη δεύτερη οµάδα ήταν ίδιο µε αυτό της πρώτης, µε τη διαφορά ότι το πρόγραµµα διεξάγονταν µέσα στην αίθουσα, απου- σία κίνησης. Η γνώση των παιδιών για τους Αρχαίους Ολυµπιακούς αγώνες αξιολογήθηκε µε ένα ερωτηµατολόγιο που δηµιουργήθηκε για το σκοπό αυτό. Από τα αποτελέσµατα διαπιστώθηκε ότι και οι δύο οµάδες προχώρησαν µε τον ίδιο τρόπο, βελτίωσαν και διατήρησαν δηλαδή τη γνώση τους µετά την εφαρµογή των διαθεµατικών προγραµµάτων. Τελικά συµπεραίνεται ότι η κίνηση µπορεί να εφαρµοστεί αποτελεσµατικά σε ένα διαθεµατικό πρόγραµµα, ως µέσο µετάδοσης γνώσης.

Λέξεις κλειδιά: Ολυµπιακοί Αγώνες, διαθεµατική διδασκαλία, κίνηση, πρωτοβάθµια εκπαίδευση

Η Επίδραση της Επιδεξιότητας στο Ποδόσφαιρο στη Μάθηση µιας Νέας ∆εξιότητας Ισορροπίας

Στυλιανός Κωνσταντάκος, Πραξιτέλης Ζαχαριάδης, Αλέξανδρος Καραϊωσήφ & Βασιλεία Χατζητάκη

Εργαστήριο Μάθησης και Ελέγχου της Κίνησης

ΤΕΦΑΑ, Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης

Περίληψη

Στην έρευνα αυτή εξετάσθηκε αν η επιδεξιότητα στο ποδόσφαιρο επηρεάζει την απόδοση και τη µάθηση

µίας νέας δεξιότητας η οποία απαιτεί την διαρκή προσαρµογή της στάσης του σώµατος σε δυναµικές οπτικές πληροφορίες. Στην πειραµατική διαδικασία συµµετείχαν 10 έµπειροι ποδοσφαιριστές (ΟΠ) (ηλικία: 21.4±1.7, χρόνια προπόνησης: 8.6±3) και 10 φοιτητές φυσικής αγωγής ίδιας ηλικίας [Οµάδα Ελέγχου(ΟΕ), ηλικία: 20.4±0.8], από τους οποίους ζητήθηκε να σταθούν πάνω σε µία διπλή πλατφόρµα δύναµης (ERBE BALANCE SYSTEM) ενώ λάµβαναν οπτικές πληροφορίες σχετικά µε το διάνυσµα της δύναµης του κάθε ποδιού από την οθόνη ενός Η/Υ τοποθετηµένου µπροστά τους. Στόχος της δεξιότητας ήταν να µεταφέρουν το βάρος του σώµατος τους µεταξύ των δύο πλευρών µε τέτοιο τρόπο ώστε το διάνυσµα της δύναµης του κάθε ποδιού να παραµένει µέσα στα όρια που καθορίζονταν οπτικά από τις κυµατοειδείς τροχιές στην οθόνη του υπολογι- στή. Η εξάσκηση περιελάµβανε 3 µπλοκ (1 λεπτό διάλειµµα) των 5 επαναλήψεων (10 δευτ διάλειµµα) και 1 µπλοκ των 5 επαναλήψεων 24 ώρες µετά (τεστ διατήρησης). Η µάθηση αξιολογήθηκε από το µέσο όρο (Μ0) και την τυπική απόκλιση (ΤΑ) του χρόνου κίνησης (ΧΚ) και του αριθµού λαθών (ΑΛ) τα οποία υπολογίστη- καν ανά 5 επαναλήψεις. Η στατιστική ανάλυση των αποτελεσµάτων έδειξε ότι οι ποδοσφαιριστές εκτέλεσαν τη δεξιότητα µε σηµαντικά πιο λίγα λάθη στην αριστερή πλευρά (p<0.05) είχαν πιο σταθερή εκτέλεση (p<0.05) και έµαθαν τη δεξιότητα πιο γρήγορα σε σχέση µε την ΟΕ (p<0.05). Συµπεραίνεται ότι η εξειδικευµένη προπόνηση ποδοσφαίρου ενισχύει τη σύζευξη µεταξύ αντίληψης και δράσης διευκολύνοντας έτσι τη µάθηση δεξιοτήτων οι οποίες απαιτούν την άµεση εφαρµογή οπτικών πληροφοριών σε κινητικές εντολές.

Λέξεις κλειδιά: επιδεξιότητα, ποδόσφαιρο, αντιληπτικο-κινητικός συντονισµός , ισορροπία