Περίληψη

Η εργασία αυτή επικεντρώνεται στο θέµα της διαπολιτισµικότητας στη Φυσική Αγωγή. Το φαινόµενο της διαπολιτισµικότητας υπήρχε από την αρχαιότητα και δεν είναι πρόσφατο για την ανθρωπότητα. Όµως, τα νέα δεδοµένα που συνεπιφέρει η κλιµάκωση του µεταναστευτικού κύµατος προς την Ελλάδα, έχουν φέρει το θέµα της διαπολιτισµικότητας στο προσκήνιο γενικότερα αλλά και ειδικότερα στους τοµείς της εκπαίδευ- σης. Και αυτό γιατί τα προβλήµατα της διαπολιτισµικότητας εκδηλώνονται περισσότερο στην εκπαίδευση, αφού εκεί διαπαιδαγωγούνται οι νέες γενιές και διαµορφώνεται κατά ένα µέρος το σύστηµα αξιών µιας χώρας. Πιο συγκεκριµένα, η Φυσική Αγωγή, επειδή παρουσιάζει έντονο το στοιχείο της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, παίζει σηµαντικό ρόλο στη διαπολιτισµική εκπαίδευση. Για το λόγο αυτό, οι καθηγητές Φυσικής Αγωγής, που επιθυµούν το µάθηµά τους να βοηθήσει στην ενσωµάτωση όλων των µαθητών, καλό θα ήταν να εφαρµόσουν προγράµµατα διαπολιτισµικής εκπαίδευσης, δηµιουργώντας έτσι, ένα διαπολιτισµικό περι- βάλλον εντός των τάξεων τους. Το γεγονός ότι ο αθλητισµός και η Φυσική Αγωγή συχνά λογαριάζονται ως χώροι ίσης ευκαιρίας και ρατσιστικής αρµονίας διευκολύνει τη δηµιουργία ενός διαπολιτισµικού περιβάλ- λοντος στο µάθηµα Φυσικής Αγωγής.

Λέξεις κλειδιά: διαπολιτισµικότητα, διαπολιτισµική εκπαίδευση, Φυσική Αγωγή

Η ∆ιαθεµατική Προσέγγιση στη ∆ιδασκαλία της Φυσικής Αγωγής

∆ηµήτρης Μυλώσης

ΤΕΦΑΑ, ∆ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης

Περίληψη

Τα τελευταία χρόνια µε σκοπό την αναβάθµιση της ποιότητας της εκπαίδευσης, η διαθεµατικότητα αποτέλεσε τον κεντρικό άξονα στη σύνταξη των αναλυτικών προγραµµάτων από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Η διαθεµατικότητα αναφέρεται στην ενοποίηση δύο ή περισσότερων επιστηµονικών περιοχών µε σκοπό την αύξηση της µάθησης σε κάθε περιοχή. Υποστηρίζεται ότι η διαθεµατική διδασκαλία οδηγεί σε ολιστική και πραγµατική γνώση, που συνδεόµενη µε την πραγµατικότητα, αξιοποιείται στην καθηµερινή ζωή. Η διαθεµατική προσέγγιση διακρίνεται από την παραδοσιακή διδασκαλία ως προς το περιεχόµενο αλλά και ως προς τη µέθοδο της διδασκαλίας. Για την αξιολόγηση των µαθητών στη διαθεµατική διδασκαλία, χρησιµοποιούνται εναλλακτικές µέθοδοι που περιλαµβάνουν καθορισµένα κριτήρια όπως φάκελο εργασιών των µαθητών, σχέδια εργασίας, παρατήρηση, αυτοξιολόγηση. Ως προς την εφαρµογή της διαθεµατικής προσέγγισης στη Φυσική Αγωγή (ΦΑ) δύο µορφές ενοποίησης έχουν προταθεί από τους ειδικούς, η εσωτερική (µέσα στο πεδίο της ΦΑ) και η εξωτερική (ενοποίηση µε άλλα γνωστικά περιεχόµενα). Για την εφαρµογή διαθεµατικών προσεγγίσεων σε διάφορα µαθήµατα και στη ΦΑ, αναπτύχθηκαν από τους ειδικούς θεωρητικά µοντέλα. Λόγω της δυσκο- λίας όµως στην ερευνητική εφαρµογή και αξιολόγηση ανάλογων µοντέλων, ελάχιστα είναι τα ερευνητικά δεδοµένα που υποστηρίζουν τις υποθέσεις, για θετικές επιδράσεις σε εκπαιδευτικές µεταβλητές από την ε- φαρµογή διαθεµατικών προγραµµάτων. Μελλοντικά προτείνεται ο σχεδιασµός, η εφαρµογή και η αξιολό- γηση διαθεµατικών παρεµβάσεων ερευνητικά, ως προς τις επιδράσεις τους στο γνωστικό, συναισθηµατικό και συµπεριφορικό τοµέα των µαθητών σε διαφορετικούς χώρους δράσης (π.χ., σχολείο, σπορ, οικογένεια) και σε διαφορετικούς τοµείς ανθρώπινων ενεργειών (π.χ., επίτευξη, υπευθυνότητα, υγιεινές συµπεριφορές).

Λέξεις κλειδιά: διεπιστηµονική προσέγγιση, διαθεµατική προσέγγιση, φυσική αγωγή

Ο Ρόλος της Σχολικής Φυσικής Αγωγής στη ∆ιδασκαλία ∆εξιοτήτων Ζωής

Βασίλειος Παπαχαρίσης

∆ιεύθυνση Φοιτητικού Αθλητισµού, Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης

Περίληψη

Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται προγράµµατα δεξιοτήτων ζωής και εξετάζεται η εφαρµογή τους µέσα από το µάθηµα της φυσικής αγωγής και τον αθλητισµό γενικότερα. Στο πρώτο µέρος της εργασίας επιχειρείται ο ορισµός και η περιγραφή των δεξιοτήτων ζωής, στη συνέχεια παρουσιάζεται το εµπειρικό και θεωρητικό πλαίσιο µέσα στο οποίο µπορούν να αναπτυχθούν δεξιότητες ζωής, καθώς και σχετικά προγράµµατα δεξιοτήτων ζωής που έχουν εφαρµοστεί στην εκπαίδευση, στον αθλητισµό και στο µάθηµα της φυσικής αγωγής. Στο τελευταίο µέρος συζητούνται τα αποτελέσµατα από τις εφαρµογές των προγραµµάτων που αναφέρθηκαν, παρουσιάζονται τα πλεονεκτήµατα που έχει η διδασκαλία τους µέσα από το µάθηµα της φυσικής αγωγής, δίνονται πρακτικές οδηγίες για το σχεδιασµό προγραµµάτων δεξιοτήτων ζωής καθώς και προτάσεις για μελλοντικές έρευνες.

Λέξεις κλειδιά: αθλήµατα, δεξιότητες ζωής, φυσική αγωγή

Περίληψη

Η φυσική αγωγή σε σχέση µε τις άλλες φυσικές δραστηριότητες, ή σε σχέση µε τον αγωνιστικό αθλητισµό, αποτελεί την πιο πρόσφορη περιοχή για την ηθική ανάπτυξη και την διαµόρφωση του χαρακτήρα του παιδιού. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται οι πρόσφατες θεωρίες ηθικής και κοινωνικής ανάπτυξης και ανασκοπούνται έρευνες που έχουν βασιστεί σε αυτές τις θεωρίες. Παρουσιάζονται επίσης, µοντέλα φυσικής αγωγής που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια και στοχεύουν στην ανάπτυξη ηθικών και κοινωνικών χαρακτηριστικών των µαθητών, καθώς και σχετικές έρευνες. Τέλος, συνοψίζονται κάποιες πρακτικές εφαρµογές που θα µπορούσαν να φανούν χρήσιµες σε εκπαιδευτικούς φυσικής αγωγής καθώς και προτάσεις για µελλοντικές έρευνες.

Λέξεις κλειδιά: ευ αγωνίζεσθαι, ηθική ανάπτυξη, φυσική αγωγή